Sormaz olaydım ( Glikozun taşınması )

Herkesin sevdiği glikozun yeni formülasyonu

   Geçenlerde , ders dinlerken hocamız hücrelerin madde transferleri anlatıyordu. Bu benim salak kafama bir şey takıldı ve hocaya sorayım dedim. Sormaz olaydım. Gidip kendim araştırıp sunum yapmak zorunda kaldım. Ama şimdi olaya daha hakimim.
   Sorum şöyleydi; kolaylaştırılmış difüzyonda glikozun taşınması sırasında enerji harcanmaz diye anlatıp duruyorlar ya hani ,enzim kullanıldı için enerji harcanmaz diye sürekli anlatırlar, bende merak ettim ve acaba bu enerji harcanmama olayı pratikte asla kâle alınmayacak düzeyde olduğu için mi bize böyle anlatıyor diye sordum. Arkasından şöyle bir ekleme yaptım; peki enerji enerji harcanmıyor ise bu glikoz nasıl enzime bağlanıyor ve hücre zarını geçen bu molekül nasıl bu mesafeyi alıyordu şeklindeydi.
  Sonuç olarak hoca bunu bana kakaladı ve bende gidip araştırdım. Ciddi söylemek gerekirse ödev olarak verilmesine sevindim de , yoksa hayatta bakmazdım. Ve size bunu kısaca anlatmak istiyorum.Aslında olay çok basitmiş ancak bize bazı temel şeyler yüzeysel geçildiği ve daha sonra sorulmadığı için (sınav vs.) insanın aklına böyle şeyler takılabiliyor.

C şekli size anlatmak isteğim mekanizmayı açıklamatadır

    Biz ,oksijen ve karbondioksitlerin hücrenin temel bileşikleri oldu için enerji harcanmadan basit difüzyon ile hücre membranından kolaylıkla geçtiğini biliyoruz. Zaten bu olay sırasında çok yoğun ortamdan az yoğun ortama doğru geçiş olduğu için enerji gerektirmemesi normal. Yağ yapıda ve küçük yapıda olan moleküllerin de gene hücre membranından difüzyon kurallarına uygun hareket etmesi normal çünkü hücre membranın yapısından ötürü yağda eriyen moleküller bu zardan kolaylıkla geçebilirler. Peki glikoz ve aminoasit gibi hücre için temel olan moleküller için nasıl bir transfer politikası izlemesi gerekir hücrenin. Aktif taşıma yapmayacaksa, hücre glikoz ve aminoasitler için enerji harcamamalı. Çünkü öyle her ota boka ATP harcarsa metabolik fonksiyonlarını gerçekleştirmekte sıkıntı yaşar. Bu durum için hücrelerde kolaylaştırılmış difüzyon denen bir mekanizma gerçekleşiyor. Peki bu moleküller yağda çözülmüyorlar ise ve bunların taşınması sırasında bir enzim mekanizması bunların taşınmasında yardım ediyor ise nasıl enerji harcanmıyor ? Şöyleymiş; yağda çözünen moleküller nasıl hücre membranından difüzyon mekanizması gereği çok yoğun ortamdan az yoğun ortama hücre membranın yapısı ve difüzyondan dolayı hücre içine alınıyorsa, glikoz ile aminoasitler de aynı şekilde hücre içerisine alınıyor. Zaten hücre membranın dışında glikoz ve aminoasit fazla. Bunlar birlerini sürekli olarak hücre membranın yapısına doğru itiyorlar çünkü orada az yoğunluktalar. Bu itmeler neticesinde hücre zarıyla sürekli iletişime geçiyorlar ve burada kolaylaştırılmış difüzyon yapan enzimlerin yanına gelince bunlar aktifleştiriyorlar. Bu aktifleşme sırasında enerji harcanmıyor çünkü bunu şuna benzetebilirsiniz belediye otobüsüne binmeye çalışırken hep arkanızdan birileri ittirir ya burada da onu diğer moleküller yapıyor ve bundan ötürü zaten bu enzimler olmazsa bilr membranı yırtıp içeri girecekmişsene bir hareketi oluyor. Bu kolaylaştırılmış difüzyonu sağlayan enzimlerle aktifleştiklerinde de sanki yağda çözünen molekül yapısına dönüyorlar ve membranı kolaylıkla aşabiliyorlar. Artık membranı aştılar ya gerisi önemli değil . İster mitokondirde krebs döngüsüne girsin isterse yağ olarak depolansın. :P
   Dedim ya aslında çok basitmiş ama bize böyle anlatan hocalar yok her halde. En azından kendi adıma konuşayım ben dinlemedim. Neyse bu kadar gereksiz bilgiden sonra umarım canınız sıkılmamıştır.
   Aklımda daha bir sürü salak salak sorular var ama hem araştırmaya vaktim yok ( yalan aslında, üşendiğimden araştırmıyorum ) hem de yazacak vaktim yok. :))

Membran yapısı

   Ama okuyucu arkadaşların kafasına bir şeyler takılıyorsa, onlarda bana facebook üzerinden mesaj atarlarak beraber çözüm bulma veya araştırma yapabiliriz. Benden şimdilik bu kadar . Herkesin güzel vakitler geçirmesi dileğiyle bir daha ki yazıda görüşmek üzere ...